ورزشی که با زندگی معمولی در تضاد است
به گزارش وبلاگ تور چین، آدمی زاد به جایی که هست و به آن چه دارد قانع نیست. اگر امروز در غار زندگی نمی کنیم و دور بدن مان پوست نپیچیده ایم، به این خاطر است که آدم هایی از غار خارج شدند و کارهایی کردند که طبق روال همواره شان نبود. طبیعت انسان است که در پی رفتن به دلِ سختی ها باشد. البته به شخصیت هر فرد هم بستگی دارد؛ برخی ذاتاً درصدد انجام غیرممکن ها هستند، یا پا به جایی می گذارند که به نظر نرفتنی می آید؛ کوه، غار، رودخانه و... . همه مکاشفاتی که در آزمایشگاه ها پدید می آید و معادلاتی که پاسخ داده می گردد از پیگیری های مستمر فردی است.
کاظم فریدیان کوه نورد پرسابقه ایرانی در گفت وگو با وبلاگ تور چین، از اساس کوه نوردی و چرایی زحمت هایی که یک کوه نورد برای فتح قله ها می کشد گفت و اظهار کرد: از چند جهت می توان به کوه نوردی نگاه کرد؛ کوه نوردی از نشستن دورهمی نزدیک چشمه ای در اطراف شهر شروع می گردد تا کسانی که به قصد صعودهای فنی و بلند، و فرودهای ماجراجویانه، به دل کوه می زنند و به ازای هر سه نفر، یک نفر کشته می گردد، ادامه پیدا می نماید. یک بخش هیمالیانوردی و کوه نوردی و مرزشکنی هاست و بخش دیگر هم به این خاطر است که ما انسان ها تا چندهزار سال پیش مثل حیوانات در بیابان ها زندگی می کردیم. در قسمتی از وجود ما، میلِ به طبیعت رفتن نهادینه است. بخشی گم شده در زیست ما بدین گونه است که ما دوست داریم در طبیعت زندگی کنیم. بیشتر قریب به اتفاق آدم ها از رفتن و وقت گذرانی در طبیعت لذت می برند چراکه بخش گم شده ای از شخصیت ماست. از یک سرِ طیف، حس ماجراجویی و کشف فضاهای هیمالیانوردی ، و طرف دیگر خودشناسی و کشف خویشتن است. ما می رویم تا مرزهای خودمان را پشت سر بگذاریم و از حد توانایی خودمان عبور کنیم و آن را ارتقاء بدهیم. هر فرد با هر مقدار توان می تواند به کوه برود. کوه خط سرانجام ندارد، تماشاچی ندارد، ورزشگاه ندارد و هر فرد می تواند کوه پیمایی کند. از هر نظر اشتیاق زیادی در وجود آدم هاست.
او در ادامه درباره وقت گذاشتن یک کوه نورد برای کوه نوردی، ترک زندگی شهری برای فتح قله های بلند جهان، عایدی کافی برای داشتن سرپناهی در شهر و به طور کلی تفکیک و تمییز زندگی شهری از علاقه مندی ورزشی این طور گفت: کوه نوردی با زندگی معمولی شهری همخوانی ندارد. کوه نوردی در سطوح بالا با شرایط نرمالِ زیست ممکن نیست. این ورزش اگر در سطح تفریحی و محبت آمیز باشد، کاملاً هم دل انگیز است، اما اگر از حدی رد گردد و کوه نورد وارد وادی رکوردزنی گردد و قصد کند که سری میان سرها درآورد، با زندگی معمولی، دوستی و رفاقت دچار تضاد می گردد. گاهی در انتهای طیف کوه نوردی، حوادث ناگوار غیرانسانی پیش می آید، به طوری که گاهی کوه نورد ناچار است دوستش را در کوهستان رها کند و برگردد. این اتفاقی است که شاید درکش برای عموم افراد سخت باشد و به بسیاری از کوه نوردان برچسب آدمکشی، جاه طلبی، توحش و... زده می گردد.
فریدیان پس از اندکی مکث ادامه داد: کوه نوردی طیف دارد. از یک جایی به بعد، چیزهایی زیرِ پا گذاشته می شوند. در اوایل راه، زمانی که می بایست به خانواده و عزیزان اختصاص یابد، اندوخته ای که می بایست برای آینده پس انداز گردد، نادیده گرفته می گردد. در حال حاضر صعود به ساده ترین قله های هیمالیا تقریباً 400 تا 500 میلیون تومان می طلبد. جوانی را تصور کنید که خانه و ماشین ندارد، اما با هزار سختی و مشقت پولش را پس انداز می نماید تا کوه نوردی کند، در واقع به آینده اش پشت پا می زند. اگر کارمند باشد یا شغلش را از دست می دهد و یا در قعر سلسله مراتب اداره جای می گیرد چون تا چندماه نمی تواند در محل کار حاضر گردد و هیچ مجموعه ای غیبت چندماهه کارکنان را نمی پذیرد. در شرایط فعلی، یک کوه نورد، موقعیت شغلی، آینده، سرمایه ای که می تواند با آن خانه ای داشته باشد، امکانات رفاهی شهری، و حتی بعضاً خانواده اش را از دست می دهد. زندگی کوه نوردی که در سطوح بالا رقابت و ورزش می نماید، با زندگی معمولی انسان ها در تضاد است.
او اضافه نمود: برای مثال، منی که به قله های K2 و نانگا پاربات صعود نموده ام، به مدت 12 سال کار ننموده و از اندوخته های پیشینم مصرف کردم. من در سال 1374، در حالی کارگاهم را جمع کردم که عایدی بسیار خوبی داشتم. در آن موقع، پول چهار آپارتمانم را بابت کوه نوردی خرج کردم.
این کوه نورد درباره حضور انسان در محیطی بکر و فواید و آسیب هایی که کوه نوردان به طبیعت می رسانند اعلام کرد: انسان دست از طبیعت نمی کشد. کوه نوردها با حضور در باشگاه ها و گروه های کوه نوردی، زیر نظر استادان قرار می گیرند و محافظت از طبیعت و گزارش دادن از شرایط های مختلف کوهستان را می آموزند و به نوعی به محیط زیست یاری می نمایند. اما گاهی نیز فعالیت کوه نوردان در سطوح بالاتر، ممکن است آسیب زننده و مخرب گردد. برای مثال، دیوار صافی را در نظر بگیرید که بالا رفتن از آن حتی برای خزندگان هم سخت است، ولی یک کوه نورد قصد می نماید که از آن بالا برود و شروع به سوراخ کردن، میخ کوبی و زنجیر بستن به آن می نماید. یا بعضاً دیده شده که برخی از کوه نوردان زباله های خود را در طبیعت جا می گذارند، چراکه امکان حمل آن را با خود ندارند، یا گاهی طناب هایی که برای بالا رفتن از کوه به سنگ ها متصل می شوند، بعد از صعود می بایست باز شوند اما به دلیل یخ زدگی یا گیر کردن بین برف ها، جدا کردن آن ها ممکن نیست. برخی از پسماندهای کوهستان را چادرها، تجهیزات جامانده و اجساد تشکیل می دهند. اجساد جامانده بعد از ارتفاع چهارهزار متر به دلیل یخ زدگی، به همراه داشتن لباس و پلاستیک و نبود پوشش گیاهی و جانوری سخت تجزیه می شوند. پوشش جانوری در ارتفاع بین چهار تا پنج هزار متر، به برخی پرندگان مانند شاهین و عقاب و کلاغ محدود می گردد.
کاظم فریدیان در سرانجام با اشاره به اثر کوه نورد در کوهستان اعلام کرد: کوه پیمایی و در نهایت کوه نوردی، پرجمعیت ترین ورزش جهانست. در همه جای جهان سالانه خیلی افراد حداقل یک بار در سال به کوه می فرایند. از این جمعیت، تعداد افراد کمی که به باشگاه می فرایند و زیر نظر مربیان کوه نوردی را می آموزند، یاد می گیرند که در کوهستان چگونه آتش روشن نمایند و از جنگل عبور نمایند. این افرادِ آموزش دیده، بعد از حضور در طبیعت، تعرض هایی که صنعتگران، معدن چیان و جاده سازان به کوه می نمایند، رانش های زمین و خطراتی را که در معرض کوهستان است آنالیز می نمایند و گزارش می دهند و به نوعی یاری می نمایند.
در همین زمینه، حمید جلالیان، عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی در برنامه ای که به مناسبت روز ملی کوه نورد (29 مهرماه) در اینستاگرام خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار گردید، با اشاره به نقش کوه نوردی مسئولانه و سازگار با محیط زیست گفت: امروزه مبحث کوه نوردی مسئولانه در همه جای جهان داغ است. در ایران نیز تشکیلاتی وجود دارد که از محیط زیست و کوه نوردان حمایت می نماید. می توان برای انواع فعالیت ها در طبیعت، خصوصاً کوهستانی، مسئولیت هایی تعریف کرد؛ تمام ورزش های طبیعت محور و زیرمجموعه های کوه نوردی مانند سنگ نوردی، صخره نوردی و... در این قاعده هستند تا آسیبی به طبیعت نرسد.
او درباره اقبال به طبیعت گردی در سال های اخیر اعلام کرد: کوه نوردی و طبیعت گردی در سال های گذشته، به دلیل افزایش جمعیت شهرها، پیشرفت فناوری های جهتیابی و پیدا کردن منطقه ها بکر، رشد زیادی نموده است. در دو سال اخیر، کرونا هم مزید بر دلیل شده و در پی محدودیت های آن، کوه و طبیعت با استقبال زیادی روبرو شده است. اما مسئله ای که اهمیت دارد، این است که رعایت نکردن نکات فنی ممکن است برای مردم و محیط زیست آسیب زا باشد.
جلالیان ادامه داد: در کوه نوردی و کوه پیمایی تفاوت هایی وجود دارد. به تعبیری می توان گفت کوه پیمایی مقدمه کوه نوردی است. کوه پیمایی ورزش و فعالیت بدنی ساده ای است که به صورت فردی نیز می توان آن را انجام داد. این ورزش در برابر کوه نوردی خطرات کمتری دارد. اما کوه نوردی ورزشی سخت و حرفه ای است، تجهیزات و ملزومات زیادی ضروری است و حتماً باید به صورت تیمی انجام گردد. این ورزش بعضاً فراگروهی است؛ بدین صورت که همه اعضای تیم باید تخصص و مهارت های زیادی مانند استفاده از تجهیزات، جهتیابی، امدادگری و... را بلد باشند و در صورت احتیاج آن ها را عملی نمایند.
استاد دانشگاه خوارزمی گفت: اولین قدم فرهنگی در انواع مختلف طبیعت گردی، در احساس مسئولیت کردن نسبت به آن معنا می گردد. مفاهیم رفتار مسئولانه بر حفظ محیط کوهستان و به طور کلی، محیط زیست و حفاظت از آن، به توسعه پایدار سرزمین منجر می گردد. در پاره ای از تقسیم وظایف، سرپرست کوه نوردان می بایست بر عملکرد اعضای تیم در جهت مراقبت از محیط زیست نظارت داشته باشد. بعلاوه تشکیلات موجود در کشور می بایست با کوه نوردی و کوه نوردان همسو باشد. اگر بخواهیم برای کوه نوردی مسئولانه تعریفی ارائه دهیم، می توانیم بگوییم کوه نوردی ای که با شناخت و درک چیستی از محیط کوهستان و اجرای برنامه ها، به طوری که کمترین اثر منفی را بر طبیعت بگذارد.
او اضافه نمود: کوهستان تعدیل نماینده هوا و سرچشمه آب هاست. خدمات زیست محیطی کوهستان برای انسان ها بسیار زیاد است و به همین خاطر، حفظ و نگهداری از آن اهمیت زیادی دارد. شاید اولین بار معین کدهای اخلاقی برای کوه نوردی از هیمالیا شروع شد و بعدتر در فدراسیون جهانی کوه نوردی، تشکیلاتی برای حفظ محیط کوهستان تعبیه شد. در ایران نیز، انجمن کوهنوردان ایران، ان.جی.او دوستداران کوهستان و... بر این امر مهم می کوشند.
حمید جلالیان در سرانجام درباره قواعد کوه نوردی مسئولانه و سازگاری با محیط زیست شرح داد: فلسفه کوهنوردی مسئولانه اغلب بر نبایدها تاکید دارد؛ چراکه انسان ها یا در شهرها هستند یا روستاها؛ پس طبیعت محل زندگی شان نیست و محل زندگی حیوانات است. اما یکی از مهم ترین و بنیادی ترین ارکان کوه نوردی مسئولانه، احترام به فرهنگ جوامع محلی است. صعود و فرود از جهتهای تعیین شده و پاکوب، خودداری از حرکت در جهت های مختلف (در کوهستان حرکت به صورت ستونی است)، خودداری از پیمودن جهتهای شن اسکی در زمان برگشت از قله (شن اسکی ها به زانوها و مفاصل بسیار آسیب رسان هستند و به مرور شکل طبیعی کوه ها را از بین می برند)، حرکت ندادن سنگ ها و خاک ها، چادر زدن در جاهای تعیین شده، دفن مدفوعات انسانی، خودداری از ایجاد هرگونه اثر موقت مثل نوشتن شعار و تبلیغات و...، پرهیز از بستن جهت آب چشمه ها، رها نکردن زباله ها در طبیعت، به همراه بردن آب و غذا به مقدار کافی و در ظروف دائمی، خودداری از ساده سازی و دستکاری جهتها، ساختن پناهگاه های غیرضروری، خودداری از کوهگردی موتوریزه و غیره از بدیهی ترین رفتارهایی است که می تواند بر حفظ کوهستان ها و احترام به فرهنگ کوه نوردی مسئولانه یاری کند. کلام معروفی وجود دارد که می گوید: در طبیعت چیزی به جز ردپا نگذاریم و چیزی به جز عکس برنداریم.
منبع: خبرگزاری ایسنا